આપણે મોટા શહેરોમાં ક્યાંક ને ક્યાંક કોઇક ને કોઇક પ્રકારનાં મ્યુઝિયમ જોયા હશે કે સાંભળ્યા હશે. પણ શું ક્યાંંય કાઇટ મ્યુઝિયમનું નામ સાંભળ્યું છે? તો કદાચ જવાબ મળશે ના....
શું જાણવું છે કે ભારતમાં આવું કાઇટ મ્યુઝિયમ ક્યાં છે અને તેની વિશેષતા શું છે ? તો ચાલો જોઇએ અને જાણીએ આ કાઇટ મ્યુઝિયમ....ને....
કાઇટ ( પતંગ )નુંં નામ આવે એટલે અમદાવાદ યાદ આવી જ જાય. ગુજરાતનો પતંગ મહોત્સવ આખા ભારતમાં જ નહીંં પણ પુરા વિશ્વમાં જાણીતો છે. કાઈટ ફેસ્ટિવલ( પતંગ મહોત્સવ ) એ ગુજરાતની આગવી ઓળખ છે.આપણા અમદાવાદમાં સંસ્કાર કેંદ્રના ટાગોર હોલ(પાલડી) માં પતંગ સંસ્કૃતિને ઉજાગર કરતુંં કાઈટ મ્યુઝિયમ ( પતંગ સંગ્રહાલય ) બનાવવામાં આવ્યું છે. જે બનાવવામાં ૧૯૮૫ માં શ્રી ભાનુભાઇ શાહ નામના પતંગ પ્રેમીએ ખુબ જ સહકાર આપ્યો છે. અહીં આ મ્યુઝિયમમાં પતંગ સંસ્કૃતિનો ૧૦૦૦ વર્ષ જુનો ઇતિહાસ જોવા મળે છે. આ ઉપરાંત પતંગના વિવિધ નમુનાઓ ,ઐતિહાસિક દસ્તાવેજો અને વિશ્વના અતિ દુર્લભ પતંંગો જોવા મળે છે .જે જોવા અને માણવા માટે ભારતનાં જ નહી પણ પુરા વિશ્વના સહેલાણીઓ ઉમટી પડે છે. અહિ એક ૪૦૦ ટુકડાઓથી બનાવેલો પતંગ છે જે દરેક આવનારનું આકર્ષણનું કેદ્ર બને છે.
આ પ્રકારનુંં મ્યુઝિયમ ગુજરાતનું જ નહી પણ પુરા ભારતનુંં સૌ-પ્રથમ કાઈટ મ્યુઝિયમ છે જે ખરેખર ગર્વ લેવા જેવી વાત છે, અને પુરા વિશ્વમાં ચીન પછી બીજા નંબરે આવે છે. અને આ બધામાંં નવાઇ જેવી વાત એ છે કે આ કાઇટ મ્યુઝિયમની મુલાકાત ગુજરાતનાં વ્યક્તિઓ કરતાં વિદેશનાં લોકો વધારે મુલાકાત લે છે.
આ કાઇટ મ્યુઝિયમ અઠવાડિયામાં ૬ દિવસ ( મંગળવાર થી રવિવાર ) સવારે ૧૦ થી ૮ સુધી ખુલ્લુ રહે છે, અને દર સોમવારે બંધ રહે છે. આ કાઇટ મ્યુઝિયમ જોવાનો સૌથી સારો સમય ઑક્ટોબર થી માર્ચ ગણાય છે, અને એમાં પણ જાન્યુઆરીમાં પતંગ મહોત્સવ વખતે આ જોવાની મજા જ કંંઇક ઓર હોય છે. આ સમય દરમિયાન ખુબ જ મોટા પ્રમાણમાં વિદેશી સહેલાણીઓ આ જોવા ઉમટી પડે છે......
ખરેખર આપણા ગુજરાતની આગવી ઓળખ સમા આ કાઇટ મ્યુઝિયમને જોવું અને માણવુંં અચુક જોઇએ.....
કાઇટ મ્યુઝિયમ @saurabhkumarpatel.blogspot.com